AI và Cloud giúp Việt Nam thoát bẫy thu nhập trung bình

– Theo báo cáo gần đây nhất của Google & Bain Co., nền kinh tế số của Việt Nam có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong khu vực Đông Nam Á. Quy mô và số lượng giao dịch tăng vọt của nền kinh tế số tạo ra số lượng dữ liệu khổng lồ, điều này đòi hỏi doanh nghiệp cần có một nền tảng linh hoạt để lưu trữ, xử lý dữ liệu, một công cụ mạnh mẽ để khai thác dữ liệu. Cloud và AI chính là “bộ đôi” giải quyết bài toán này của doanh nghiệp.

Dẫn chứng từ báo cáo IBM năm nay, AI giúp 35% doanh nghiệp tăng tối thiểu 5% doanh thu, có những đơn vị chạm mốc 20%. Doanh nghiệp Việt có thể thoát khỏi vùng an toàn, khai phá những lĩnh vực kinh doanh mới nhờ ứng dụng AI. Theo đó, AI giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất lao động, rút ngắn tốc độ ra quyết định và cải thiện trải nghiệm của khách hàng. Điều này giúp các doanh nghiệp Việt có thể đạt được những bước nhảy vọt về năng suất lao động để thoát khỏi “bẫy” thu nhập trung bình.

Còn đối với Cloud, theo một khảo sát, có đến 90% doanh nghiệp cho rằng nên đầu tư vào cơ sở hạ tầng dữ liệu, trong đó có điện toán đám mây. Cloud giúp doanh nghiệp tăng trưởng 19,63% doanh thu, tiết kiệm lên tới 16,18% chi phí vận hành, trong đó bao gồm chi tiêu cho IT và chi phí bảo trì kỹ thuật.

Trong 5 năm tới, khi doanh nghiệp có những nhận thức và bước đầu đưa AI và Cloud trong sản xuất, dịch vụ, quy mô thị trường sẽ rất khổng lồ. Sử dụng AI và Cloud khi đó có thể không phải lựa chọn của doanh nghiệp, mà là xu thế bắt buộc từ thị trường.

– FPT Smart Cloud đang phát triển các sản phẩm gì ứng dụng AI và Cloud để khai thác hiệu quả tiềm năng thị trường mang lại, thưa ông?

– Mỗi công ty trong hệ sinh thái của FPT đều cung cấp một dịch vụ khác nhau, tại FPT Telecom “bán mạng”, FPT Online “bán báo”, còn FPT Smart Cloud chúng tôi đang “bán mây”. Người ta vẫn thường nói về 4 trụ cột trong xu hướng phát triển công nghệ hiện tại gồm “A-B-C-D”. Trong đó, A là AI, B là Blockchain, C là Cloud còn D là Data. Chúng tôi cung cấp 3 dòng sản phẩm chính gồm trí tuệ nhân tạo (A), điện toán đám mây (C) và dữ liệu (D). Đây đều là công nghệ lõi của xu hướng phát triển công nghệ hiện tại.

Cụ thể, khi sử dụng Cloud, doanh nghiệp sẽ không mất quá nhiều công sức và tiền bạc để trang bị phần cứng, lo lắng về bảo trì, bảo dưỡng và đội ngũ vận hành. Tất cả các việc đó sẽ được cung cấp bởi FPT Cloud.

Về AI, chúng tôi đang phát triển các sản phẩm AI Chat – Chatbot AI thông minh, AI Engage – Voicebot AI tương tác 2 chiều, AI Read – Xử lý, trích xuất dữ liệu tự động và AI eKYC – Định danh khách hàng điện tử.

Tại Việt Nam, nguồn lực về Cloud, Data, AI rất hiếm với các công ty không theo mảng công nghệ. FPT Smart Cloud giúp đỡ các doanh nghiệp có thể dễ dàng tiếp cận các công nghệ lõi đấy dễ dàng và hiệu quả hơn.

– Ở chiều ngược lại, FPT Smart Cloud đang đối diện với thách thức nào khi phát triển các sản phẩm công nghệ ứng dụng AI và Cloud?

– Thách thức đầu tiên đến từ thị trường. Điều này nằm ở tư duy của lãnh đạo các doanh nghiệp. Thông thường, lãnh đạo doanh nghiệp có hai chiều hướng suy nghĩ. Thứ nhất, AI, Cloud không làm được gì nên không thể ứng dụng vào sản xuất. Thứ hai, một số lãnh đạo nghĩ AI, Cloud làm được mọi thứ. Đến khi đi vào thực tế, nhiều người vỡ mộng và nhìn công nghệ với con mắt tiêu cực. Ngoài ra, khi ứng dụng AI và Cloud, hệ thống dữ liệu thông tin đi kèm cần đạt độ sẵn sàng nhất định. Nếu không đạt độ sẵn sàng, rất khó để doanh nghiệp bắt đầu.

Thách thức tiếp theo đến từ việc cần có sản phẩm ứng dụng AI và Cloud phù hợp với ngành hàng, lĩnh vực. Các công nghệ này khi được áp dụng với một số ngành hàng nhất định, giải quyết những bài toán kinh doanh cụ thể có thể đem lại hiệu quả. Nhưng với ngành khác thì chưa chắc phát huy tác dụng. Tại FPT Smart Cloud, chúng tôi có chương trình AI Lab, nơi khách hàng nêu ra các khó khăn trong kinh doanh, FPT Smart Cloud tìm ra các phương án để áp dụng AI, Cloud hiệu quả.

Bên cạnh đó, thách thức còn xuất phát từ việc giành lại thị phần Cloud trên “sân nhà” với các đơn vị cung cấp nước ngoài. Hiện tại, 80% thị phần của thị trường Cloud vẫn thuộc về các nhà cung cấp nước ngoài. Tuy nhiên, trong 5 năm tới, khi thị trường Cloud Việt có độ mở rộng hơn hiện tại với nhiều dư địa phát triển, FPT Smart Cloud mong muốn chiếm 10-15% thị phần.

– So với các nhà cung cấp sản phẩm AI và Cloud nước ngoài, ở thị trường nội địa, lợi thế cạnh tranh của các sản phẩm từ FPT Smart Cloud là gì?

– Bản chất chữ “Việt Nam” nêu ra yếu tố cạnh tranh. Lợi thế cạnh tranh của FPT Smart Cloud trước hết nằm ở việc am hiểu thị trường kinh doanh tại Việt Nam. Đối với sản phẩm AI, chúng tôi có thế mạnh về xử lý ngôn ngữ tiếng Việt. Công ty đang đầu tư rất nhiều vào xử lý dữ liệu tiếng Việt, kiểm thử và hiệu chỉnh mô hình liên tục. Là doanh nghiệp Việt, sản xuất sản phẩm ứng dụng cho thị trường Việt Nam nên FPT Smart Cloud sẽ có những dịch vụ “thửa” riêng. Các sản phẩm may đo riêng cho doanh nghiệp Việt Nam phù hợp với thị trường, giúp họ thích ứng tốt hơn về mặt công nghệ.

Về năng lực hỗ trợ, tại thị trường trong nước, doanh nghiệp làm công nghệ cao Việt Nam cung cấp khả năng hỗ trợ nội địa tốt hơn so với đối tác nước ngoài.

– Chiến lược phát triển sản phẩm ở FPT Smart Cloud được xây dựng như thế nào để hiện thực hóa mục tiêu giành thị phần trên “sân nhà”?

– FPT Smart Cloud đưa ra mục tiêu, biến mọi doanh nghiệp Việt thành doanh nghiệp công nghệ để việc tiếp cận AI dễ dàng như một bữa ăn trưa ai cũng có thể tiếp cận và sử dụng. Trong vòng 2-3 năm nữa, AI và Cloud sẽ trở thành một phần tất yếu của các doanh nghiệp.

Để làm được điều này, FPT Smart Cloud xây dựng chiến lược thích ứng được với yếu tố nội địa Việt, tạo ra sự khác biệt cho doanh nghiệp nội địa. Cụ thể, tôi tin doanh nghiệp Việt chỉ có thể cạnh tranh được với công ty nước ngoài khi tạo ra các giá trị khác biệt và lợi thế nội địa. Công nghệ của FPT Smart Cloud sẽ giúp các doanh nghiệp tạo ra các lợi thế riêng đó. Từ đội ngũ làm công nghệ đến sản phẩm đều phải biết kết hợp nhuần nhuyễn giữa những yếu tố Việt Nam với nền tảng khoa học công nghệ kế thừa từ các nước phát triển.

Khi làm công nghệ, các công ty phải chấp nhận rủi ro cạnh tranh lớn, sản phẩm dễ dàng có thể bị copy về mặt ý tưởng. Tuy nhiên, thứ không thể sao chép với sản phẩm của chúng tôi là công nghệ lõi – công nghệ “made by FPT” và “made in Việt Nam”.

Có một điểm khác biệt trong chiến lược phát triển sản phẩm của FPT so với các doanh nghiệp trong một số lĩnh vực khác đó là ngay khi sản phẩm được khách hàng đón nhận, chúng tôi phải liên tục tìm cách cải tiến liên tục và nghiên cứu sản phẩm mới. Điều này phản ánh chiến lược phát triển sản phẩm thứ hai của chúng tôi chính là tốc độ. Tốc độ tạo ra sự khác biệt. Để có tốc độ cần có con người tốt, tiềm lực đầu tư lớn về tiền bạc.

– Để đáp ứng yêu cầu làm ra các sản phẩm công nghệ cao, đội ngũ nhân sự tại FPT Smart Cloud được xây dựng ra sao?

– Để duy trì lợi thế cạnh tranh, ngoài sản phẩm chúng tôi cũng chú trọng vào yếu tố con người. Nhân tài được coi là nguồn tài nguyên quan trọng nhất ở FPT Smart Cloud. Ở đây, chúng tôi có đội ngũ chuyên gia hàng đầu trong các mảng AI, Cloud và Data.

Với mục tiêu rõ ràng và hấp dẫn, FPT Smart Cloud có thể tuyển người giỏi vì người giỏi thích làm việc với người giỏi. Đội ngũ các nhà nghiên cứu AI, Cloud ở đây đa phần đều tốt nghiệp tiến sĩ ở nước ngoài. Ngoài ra, chúng tôi cũng tuyển chọn top 5 sinh viên các trường Đại học để ươm mầm và tạo ra lớp kế cận.

Chúng tôi xây dựng môi trường làm việc dựa trên sự tôn trọng, công bằng và khích lệ sáng tạo. Một điểm đặc biệt trong văn hóa của FPT Smart Cloud thu hút các tài năng trẻ là tinh thần “không biên giới” trong mọi hoạt động từ làm sản phẩm đến vận hành. Gần như không có khoảng cách giữa các bạn trẻ và cán bộ quản lý, hay với cả ban lãnh đạo. Chúng tôi trao quyền để các bạn trẻ bứt phá và cống hiến trong sự nghiệp, lắng nghe để mang đến trải nghiệm tốt nhất cho nhân viên.

Chúng tôi khích lệ những sáng tạo nhằm cải tiến hiệu suất công việc, phát triển những tính năng đột phá cho sản phẩm, bằng việc tổ chức các cuộc thi lập trình, sáng kiến trong nội bộ FPT (FCI Hackathon, iKhien,..), ghi nhận và đánh giá cao những đóng góp mang lại giá trị cho cộng đồng nói chung và công ty nói riêng.

– Trong tương lai, ông dự đoán thế nào về xu hướng phát triển của AI và Cloud tại Việt Nam?

– Sẽ có hai xu hướng về AI phát triển trong tương lai. Xu hướng thứ nhất là AI trong vận hành của doanh nghiệp – AI in office. Với mỗi nhân viên văn phòng, trong từng công việc sẽ có một trợ lý ảo để hỗ trợ để cộng hưởng tốt cảm xúc, khả năng cảm thụ của người với sự chính xác của máy. Mô hình vận hành người và máy cũng là mô hình FPT Smart Cloud hướng đến để kiến tạo các lợi ích và giá trị trong tương lai. Xu hướng trợ lý ảo trong doanh nghiệp sẽ phát triển rất nhanh. FPT.AI sẽ là động lực chính để thúc đẩy xu hướng này ở Việt Nam. Xu hướng thứ hai là AI trong công nghiệp, dây chuyền tự động, robot.

Còn với Cloud, Cloud nội địa sẽ phát triển nhanh tại Việt Nam trong thời gian tới. Không chỉ riêng FPT Smart Cloud phát triển mảng này, các công ty Cloud nội địa cũng đang gia nhập sân chơi mạnh mẽ. Khách hàng có thể sử dụng mô hình hybridcloud, với một bên cung cấp Cloud nước ngoài và một bên cung cấp Cloud nội địa. Điều này giúp doanh nghiệp tối ưu hóa mọi nguồn lựa cho sự phát triển.

– Lời khuyên của ông để các doanh nghiệp Việt có thể ứng dụng hiệu quả AI và Cloud là gì?

– AI, Cloud là công nghệ chiến lược giúp doanh nghiệp đạt mục tiêu tăng trưởng và kiến tạo giá trị cạnh tranh cho doanh nghiệp Việt Nam tại thị trường Việt Nam và trên thế giới.

Theo tôi, để áp dụng AI và Cloud hiệu quả trong doanh nghiệp, điều đầu tiên cần thay đổi là tư duy của người quản lý, tránh xu hướng tiêu cực hay lạc quan hoá giá trị các công nghệ mang đến. Lãnh đạo doanh nghiệp cần có cái nhìn chính xác về sử dụng AI và Cloud ở đâu, sử dụng như thế nào. Khi đó, các sản phẩm này mới có thể ứng dụng hiệu quả trong doanh nghiệp.

Ngoài ra, để ứng dụng hiệu quả AI và Cloud cần mạnh dạn thử nghiệm. Không có dự án nào có thể thành công ngay bước đầu, thành công có thể đến sau 2-3 lần thử nghiệm.

Việc xây dựng nguồn nhân sự hiểu và có thể ứng dụng AI, Cloud cũng là bài toán cần giải của các doanh nghiệp trong thời điểm hiện tại. Cuối cùng, doanh nghiệp cũng cần cân nhắc việc tự xây dựng nguồn lực AI và Cloud cho mình hay lựa chọn đối tác công nghệ phù hợp để có thể phát huy sức mạnh nội tại và cộng hưởng với những giá trị từ bên ngoài mang đến thành công.